წელი, სახელად 2013

ზოგადად, ციფრების კარმის არ მჯერა ზუსტად იმდენად, რამდენადაც მინდა, რომ მჯეროდეს. რა აჯობებდა იმის წინასწარ ცოდნას, რომ მთელი წელი სახლში უნდა დაეტიო, ან რავი – არ დალიო. 2013 წელმა ზუსტად ისევე ჩაიარა, როგორც ყველა დანარჩენმა: რამდენიმე დაგეგმილი თავგადასავლით, რამდენიმე – დაუგეგმავით; ერთი-ორი შენაძენით და ერთი-ორი გამოუსწორებელი დანაკარგითაც. თუმცა ის, რაც ამ წელს სხვებისგან განასხვავებს, ალბათ, თბილისსგარეთ გასვლების რაოდენობაა და 13-მა თუ მასთან ასოცირებულმა პირებმა ამაზე ვერანაირად ვერ იქონიეს გავლენა.

2013 წელი ბოლონიური თავგადასავლებით დავიწყე, როდესაც თბილისიდან გასვლა და ახალი წლის შეხვედრა იტალიის კერძებით განთქმულ ემილია-რომანიას რეგიონში გადაწყდა. ალფრედოსთან ერთად, გზად, მოვინახულეთ ლუჩიანო პავაროტის მშობლიური ქალაქი – მოდენა; ახალი წელი ბოლონიაში, ჩემთვის დღემდე ყველაზე აგრესიულ ვითარებაში, აღვნიშნეთ. იქედან ფედერიკო ფელინის რიმინიში ამოვყავით თავი, საიდანაც ჯუჯა სახელმწიფო – სან მარინოში გადავინაცვლეთ და ბევრს ვბჭობდით იმაზე, არიან თუ არა იქ მცხოვრებნი იტალიელები. შემდეგი დანიშნულების ადგილი პადუა იყო, სადაც თანამედროვე ტექნოლოგიების გაუმართავი მუშაობის წყალობით, ორ გზააბნეულ იდიოტს დავემსგავსეთ, ხოლო ზამთრის ვოიაჟის ბოლო პუნქტი – ვენეცია იყო, გაგასთვის დაგეგმილი ჩაშლილი სიურპრიზი (არ წამოვიდა გაგა და რა გვექნა).

სურათებში: შეფშაუენი [მაროკო, გაჩერება II]

შეფშაუენი მაროკოს იმ ქალაქთა რიგებს განეკუთვნება, რომლის შესახებაც, წინასწარ მოუმზადებელ მოხეტიალეს ბევრი ვერაფერი ეცოდინება. მას არც ქვეყნისთვის სტრატეგიული მდებარეობა უკავია და არც კულტურული დაწესებულებების სიუხვით გამოირჩევა. სამაგიეროდ, შეფშაუენი და მის გარშემო მდებარე რეგიონი, მაროკოს ფარგლებში, ჰაშიშ-კანაფის ლიდერი მწარმოებელია და იგი, ნახევრადლეგალურად, ქალაქის ყველა კუთხე-კუნჭულში იყიდება. შესაბამისად, სადმე კენტად მდგარი მაროკოელი ბიჭუნასთვის რამდენიმე ჯადოსნური სიტყვის ჩაჩურჩულება სრულიად საკმარისია იმისთვის, რომ მომდევნო რამდენიმე საათი ჯადოსნურ რეალობაში გაატაროთ. აქ მთავარია, ბიჭუნას და სამართალდამცავის გარჩევის ცოდნის უნარი, თუმცა ეს უკანასკნელები ქალაქში დიდად არ შეგვიმჩნევია.

ჩემნაირებისთვის კი, ვისთვისაც ალტერნატიულ სინამდვილეში გადასვლის ერთადერთი ხერხი ალკოჰოლია, რომელიც მუსულმანურ მაროკოში დეფიციტურია, შეფშაუენი მაროკოს ერთ-ერთი ყველაზე ლამაზი ქალაქი და ფოტოგრაფის სამოთხეა. შაუენის, როგორც მას ადგილობრივები უწოდებენ, ვიწრო ქუჩები, ცისფერში გადაწყვეტილი შენობები და მოწითალო ფერის სახურავები — ანუ ადგილობრივი ინფრასტრუქტურა, რომელშიც მაროკოულ-ანდალუსიურ-ებრაული კულტურების თანხვედრა იგრძნობა, სრულიად საკმარისი იყო იმის ფხიზლად შესაგნებად, რომ აქამდე ჩვეულ რეალობაში ისედაც არ ვიმყოფებოდით.

მიუხედავად იმისა, რომ წვიმიანი ამინდი დაგვხდა, ქალაქმა მის ვიწრო ქუჩებში მაინც შეგვიტყუა. დიდი ენთუზიაზმით შემართულები, ტანჟერიდან დამგზავრებულ ორ ესპანელ პედაგოგ გოგონასთან ერთად, ყოველ კუთხე-კუნჭულში რაღაც აღმოჩენებს ვაკეთებდით და კმაყოფილ-ბედნიერი სახით ვუყურებდით ერთმანეთს. შეფშაუენური ყოფის შესწავლის შემდეგ, სიცივისგან და წვიმისგან დაღლილ-დაქანცულებმა ენერგია საეჭვო ხორცისგან დამზადებული კერძით აღვიდგინეთ, გათბობისთვის კი ადილობრივ პიტნის ჩაის ვეზიარეთ პირველად.

სურათებში: ტანჟერი [მაროკო, გაჩერება I]

რაა დასამალი და, ქალაქ ტანჟერის არსებობის შესახებ მხოლოდ Euronews-ის ამინდის პროგნოზიდან ვიცოდი. ახლა, მგონი, იქაც არ უჩვენებენ და ეს დრო ის დრო რომ ყოფილიყო, დავრჩებოდი ასე — ბნელი. ნუ, ეს მდგომარეობაც, როგორც თითქმის ყველაფერი, დროებითობისთვის იყო განწირული და ტანჟერი ჩემს ცხოვრებაში მეორედ სწორედ მაშინ ამოტივტივდა, როდესაც ევროპის კონტინენტიდან მაროკოში მოსახვედრად, სტრატეგიულად განლაგებული ეს საპორტო ქალაქი, თითქმის უალტერნატივო კანდიდატად შემორჩა.

მართალია, მოგზაურთა ფორუმები გაჯერებულია ხმამაღალი განცხადებებით იმის შესახებ, რომ ტანჟერი “ნამდვილი” მაროკო არ არის და რომ ერთადერთი დაუვიწყარი შთაბეჭდილება მისი მონახულების შემდეგ, უკეთეს შემთხვევაში, საყვარელი ღირებული ნივთების გარეშე დარჩენა იქნებოდა, მე მაინც ვთვლი, ეს ქალაქი მაროკოული თავგადასავლის დასაწყებად იდეალურია; თუნდაც იმიტომ, რომ, იგივე მოგზაურთა და ადგილობრივთა მოსაზრებით, მაროკოს სხვა დანარჩენი ქალაქები ტანჟერზე უკეთესია და, შესაბამისად, ტანჟერში ყველაზე უარესისთვის მზაობა არამხოლოდ სიამოვნებას მოგგვრით ამ მოლოდინების არგამართლების შემთხვევაში, არამედ აქ განცდილი, ქვეყნის გარშემო მთელი მოგზაურობის მანძილზე, სიფხიზლეს არ დაგაკარგვინებთ.

ჰო, ტანჟერი მართლაც სავსე აღმოჩნდა საეჭვო გარეგნობის და ქცევების მქონე ინდივიდებით, რომლებიც თითქმის ყველა ქუჩის კუთხეში ხან მოსაწევს, ხანაც — კოკაინს გვთავაზობდნენ. საუკეთესო ვარიანტში — ევრო-დოლარების ადგილობრივ დირჰამებზე გადახურდავებას. ამბობენ, რომ ისინი, ვინც ამ ცდუნებას ვერ უძლებენ, ხშირ შემთხვევაში, დღეს მეცხრე ცის ნაცვლად, “ცხრა” კორუმპირებულ სამართალდამცავთან ერთად ასრულებენ. ჩვენ ეს თეორია არ გამოგვიცდია, სიტყვაზე ვენდეთ და უსიტყვოდაც — ყველაფერი ნათელი იყო.

მეორე მხრივ კი, ევროპიდან, გიბრალტარის სრუტის გადმოკვეთით, ტანჟერში მოხვედრა ყველაფრისგან განსხვავებული გამოცდილებაა. ესპანეთის ქალაქ ალხესირასიდან თითქმის ორსაათიანი მგზავრობის განმავლობაში, ჩქაროსნული ბორნის გარეთ, გემბანის მოაჯირზე მიყუდებული ვეგდე, ვეწეოდი და მარადიულზე ვფიქრობდი; ხოლო როდესაც სადღაც იქ აფრიკა გამოჩნდა, თითქმის პირველაღმომჩენივით ვიყვირე.

თუკი ტანჟერის ზღვისპირა მდებარეობის შესაძლებლობების ათვისებას არ აპირებთ, მალევე მივხვდებით, რომ ამ ქალაქში კულტურულ-შემეცნებითი თვალსაზრისით, საკეთებელი ბევრი ვერაფერია. მიუხედავად იმისა, რომ ოდესღაც ამ ტერიტორიაზე თავშესაფარს პოულობდნენ ევროპელი და ამერიკელი არტისტები, პოლიტიკოსები თუ თაღლითები, ახლა აქ მხოლოდ ეს უკანასკნელები შემორჩნენ.

სამაგიეროდ, ტანჟერში სანახაობების ნაკლებობა საუკეთესოა იმისთვის, რომ აუჩქარებლად შეისწავლოთ მაროკოს თითქმის ყველა ქალაქის მოწყობის ტიპი: მედინა — გალავანს შიგნით მოქცეული ძველი ქალაქი, ბაზრითა და ვიწრო ქუჩებით და მის კედლებს გარეთ გადაშლილი — ახალი ქალაქი; შეიგრძნოთ ეგზოტიკა, ჩვეული გამაგრილებელი სასმელების ბოთლებსა თუ სწრაფი კვების ობიექტების შენობებზე გამოკრული არაბული წარწერებით; წყნარად გადაახურდავოთ ფული ან გამოიტანოთ ბანკომატიდან; იყიდოთ ადგილობრივი სიმ-ბარათი და გააქტიუროთ ინტერნეტი ჩექინებისთვის; აღმოაჩინოთ მაროკოული ტაქსის ორი ტიპი: grands taxis — საქალაქთაშორისო ტაქსი, რომლითაც სხვებთან ერთად, კოლექტიურად მგზავრობთ და petits taxis — ადგილობრივი ტაქსი, რომლის მძღოლსაც ბევრი მოლაპარაკება ჭირდება მრიცხველის ჩასართავად; და რაღა თქმა უნდა, ეზიაროთ მაროკოს პირველ ავტოსადგურს, სადაც ვაგზლის ბაზრობაზე ქაოტური სიტუაციაა და ავტობუსის საბარგულში ჩანთის ჩადებისთვის ფულს გამოგართმევენ.

სურათებში: გასეირნება მალაგაში

მიუხედავად იმისა, რომ მალაგა პაბლო პიკასოს სამშობლოა, იგი არ არის ის ქალაქი, რომელსაც ადამიანები ესპანეთში მოგზაურობისას, პირველ რიგში მოსანახულებელ პუნქტთა შორის უჩენენ ადგილს. ნუ, რა თქმა უნდა, თუ ზღვაზე დასვენებას არ აპირებენ. როგორც გაირკვა, მალაგა პოპულარული კოსტა დელ სოლის (მზის სანაპირო) დედაქალაქია და შესაბამისად, ამ რეგიონის სატრანსპორტო კვანძია, საიდანაც შემდეგ ახლომდებარე პატარ-პატარა ქალაქებსა თუ სოფლებში შეიძლება გადასვლა.

მართალია, ესპანეთში ზედმეტ ვიზიტზე არასოდეს ვიტყოდი უარს, თუმცა მალაგაში ჩასვლა სწორედ მისი მდებარეობის გამო გადაწყდა – მაროკოში მოგზაურობამდე, გიბრალტარის მონახულება გვქონდა ჩაფიქრებული. ამ შემთხვევაში კი, მალაგის აეროპორტი თითქმის უალტერნატივო იყო. რადგანაც მალაგას მხოლოდ საწყის პუნქტად განვიხილავდით, იქ მხოლოდ ერთი ღამის გათენება დავგეგმეთ, თუმცა ქალაქში გატარებული რამდენიმე საათის მიუხედავად, ერთი-ორი ღირსშესანიშნაობის ნახვა მაინც მოვახერხეთ. განცდილს ფოტო-ანგარიშის სახით ვდებ აქ :)

როგორ: მაროკოს ვიზა

საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტროს საიტი, სიხარულით გვაუწყებს, რომ საქართველოს მოქალაქეს, რომელიც მიემგზავრება მაროკოში, წინასწარ ესაჭიროება ვიზა. კარგი. ეს გასაგებია, ვიზა თითქმის ყველგან გვჭირდება და გამიკვირდებოდა, პირიქით რომ ყოფილიყო. თუმცა, კიდევ ერთი თავისტკივილი ის გარემოებაა, რომ მაროკოს ვიზები გაიცემა არა თბილისში, არამედ უკრაინის დედაქალაქ კიევში.

მიუხედავად ყველაფრისა, მაროკოს ვიზის მიღება არც ისეთი რთული პროცედურაა, როგორიც ერთი შეხედვით შეიძლება ჩანდეს. და რადგან, ყოველივე ეს საკუთარ თავზე მაქვს გამოცდილი, შევეცდები მაქსიმალურად დეტალური ინფორმაციით გაუმარტივო საქმე მათ, ვისაც ახლა და უახლოეს მომავალში სურს მაროკოს სამეფოში მოგზაურობა.

ყველაფერი, რაც აქ წერია არის ჩემი პირადი გამოცდილება და შესაბამისად, ყველა დეტალი უნდა გადამოწმდეს მაროკოს საელჩოსთან უკრაინაში.